รถไฟฟ้าไม่ใช่คำตอบสุดท้าย

แม้การที่ คุณ TOYODA AKIO อดีตนายใหญ่ของ โตโยตา มอเตอร์ส (ประเทศไทย)ฯ ออกมาแสดงจุดยืนกับสื่อมวลชนเมื่อปลายปีก่อนว่า ไม่เห็นด้วยที่อุตสาหกรรมยานยนต์จะผลีผลามโดดเข้าใส่ระบบขับเคลื่อนด้วยไฟฟ้าจากแบทเตอรีอย่างเร่งรีบ และ “รถไฟฟ้าแบทเตอรีไม่ใช่คำตอบสุดท้ายของการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม” อาจจะเป็นเหตุผลที่ทำให้เขาต้องก้าวลงจากตำแหน่งซีอีโอ แต่เราก็ปฏิเสธความจริงไม่ได้ว่า รถไฟฟ้ายังมีปัญหาใหญ่ที่แก้ไม่ตก อย่างที่ คุณ TOYODA ว่าไว้จริงๆ ปัญหานั้นเกิดจากกระบวนการผลิตไฟฟ้า และแบทเตอรี โดยเรื่องการผลิตไฟฟ้าเข้าใจได้ไม่ยาก เมื่อเราใช้รถไฟฟ้ามากขึ้น ก็จำเป็นต้องผลิตไฟฟ้ามากขึ้น ซึ่งต้องลงทุนมหาศาล จึงไม่ใช่ทุกประเทศจะสามารถทำได้ ยิ่งกว่านั้น การเพิ่มกำลังการผลิตไฟฟ้า ยังเป็นการเพิ่มมลพิษให้โลกอีกด้วย เพราะไฟฟ้าส่วนใหญ่ผลิตจากถ่านหิน และแกสธรรมชาติ หลังจากที่พลังงานนิวเคลียร์ไม่ได้รับความไว้วางใจด้านความปลอดภัย ส่วนการผลิตแบทเตอรียิ่งมีปัญหาใหญ่ เนื่องจากต้องพึ่งพาแร่ลิเธียมเป็นหลัก ขณะที่แหล่งแร่ลิเธียมขนาดใหญ่มีอยู่เพียง 3 ประเทศในทวีปอเมริกาใต้เท่านั้น ได้แก่ ชิลี อาร์เจนตินา และโบลิเวีย ซึ่งล้วนเป็นประเทศยากจน เทคโนโลยีต่ำ ไม่สามารถเพิ่มกำลังการผลิตได้ทันกับความต้องการในอนาคต หรือถึงจะเพิ่มได้ ก็ยังมีปัญหาอื่นเป็นอุปสรรค โดยเฉพาะปัญหาสิ่งแวดล้อมจากการทำเหมือง ซึ่งต้องใช้น้ำปริมาณมากถึง 2.2 ล้านลิตร/การผลิตลิเธียม 1 ตัน และปัญหาการแปรรูปจากแร่ให้กลายเป็นแบทเตอรีพร้อมใช้งาน ซึ่งสร้างมลพิษไม่แพ้โรงไฟฟ้า แถมมีแนวโน้มว่า ทั้งการทำเหมืองลิเธียม อุตสาหกรรมแปรรูปลิเธียม รวมถึงการผลิตแบทเตอรีลิเธียม-ไอออน จะถูกผูกขาดแบบครบวงจรโดยจีน ปัจจุบัน นอกจากจะเป็นผู้ผลิตแบทเตอรีลิเธียม-ไอออนรายใหญ่ที่สุดของโลก โดยมีส่วนแบ่งตลาดถึง 75 % แล้วล่าสุด จีนยังเป็นผู้ชนะการประมูลสัมปทานเหมืองแร่ลิเธียมที่ใหญ่ที่สุดในโลกในโบลิเวียอีกด้วย เหตุผลทั้งหมดนี้ ทำให้ผู้ผลิตอีกหลายราย เช่น MITSUBISHI (มิตซูบิชิ) NISSAN (นิสสัน) HYUNDAI (ฮันเด) PORSCHE (โพร์เช) ฯลฯ ยังไม่ยอมแพ้ต่อกระแสรถ BEV โดยพยายามคิดค้น พัฒนาเชื้อเพลิงทดแทนรูปแบบ อื่นๆ เพื่อเป็นทางเลือกให้อุตสาหกรรมยานยนต์ และผู้บริโภค ที่มีแนวโน้มประสบความสำเร็จสูง ได้แก่ ไฮโดรเจน นั่นเอง และอาจรวมไปถึง น้ำมันเชื้อเพลิงสังเคราะห์ หรือ ELECTROFUELS (E- FUELS) สำหรับใช้กับเครื่องยนต์สันดาปภายใน เหมือนน้ำมันฟอสซิล แต่ไม่ก่อมลพิษ ผมคิดว่า ผู้เกี่ยวข้องกับการกำหนดทิศทางอุตสาหกรรมยานยนต์ไทยควรติดตามความเคลื่อนไหวเหล่านี้อย่างจริงจัง แทนที่จะหลับหูหลับตาร้องแต่ “จะเอาๆ” รถไฟฟ้า เหมือนเด็กเจอของเล่นถูกใจอย่างที่เป็นอยู่ตอนนี้