สอท. ชงภาครัฐ รักษาฐานการผลิตยานยนต์

สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (สอท.) โดย Cluster of FTI Future Mobility-One หรือ CFM-One จัดทำข้อเสนอต่อแนวทางการพัฒนาอุตสาหกรรมยานยนต์ของไทย โดยมุ่งเน้นให้ภาครัฐรักษา และต่อยอดความเป็นฐานการผลิตยานยนต์ และชิ้นส่วนของโลก สร้างอุตสาหกรรมยานยนต์ และชิ้นส่วนสมัยใหม่เพื่อเตรียมความพร้อมสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) และยกระดับชิ้นส่วนยานยนต์ไทยเพื่อมุ่งการเข้าสู่ห่วงโซ่อุปทานของอุตสาหกรรมยานยนต์สมัยใหม่ (Parts Transformation) ณ ห้องประชุม 802 สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (สอท.)

เกรียงไกร เธียรนุกุล ประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (สอท.) กล่าวว่า สอท. มีนโยบายในการขับเคลื่อนอุตสาหกรรมไทยจากอุตสาหกรรมดั้งเดิม (First Industries) ซึ่งประกอบไปด้วย 46 กลุ่มอุตสาหกรรม 11 คลัสเตอร์ 76 สภาอุตสาหกรรมจังหวัด สู่อุตสาหกรรมใหม่ (Next-Gen Industries) ซึ่งมีอุตสาหกรรมยานยนต์สมัยใหม่เป็นหนึ่งในอุตสาหกรรม S-Curve อีกทั้งเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2566 ที่ผ่านมา สอท. ได้นำเสนอแนวทางการพัฒนาอุตสาหกรรมไทยต่อ เศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี โดย เศรษฐา ขอให้ สอท. จัดทำ Action Plan ในแต่ละข้อเสนอ รวมถึงแนวทางการส่งเสริมอุตสาหกรรมยานยนต์ไทย โดยเฉพาะประเด็นยานยนต์สันดาปภายใน (Internal Combustion Engine) จึงเป็นที่มาของ สอท. ในการจัดตั้ง Cluster of  FTI Future Mobility-One หรือ CFM-One เพื่อจัดทำข้อเสนอและขับเคลื่อนการส่งเสริมอุตสาหกรรมยานยนต์ควบคู่กับภาครัฐ เพื่อให้สอดคล้องกับนโยบาย ONE FTI

อิศเรศ รัตนดิลก ณ ภูเก็ต รองประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (ส.อ.ท.)  กล่าวว่า การจัดตั้ง Cluster of FTI Future Mobility-ONE หรือ CFM-ONE มีจุดประสงค์หลักเพื่อสร้างความร่วมมือระหว่างกลุ่มอุตสาห กรรมที่เกี่ยวข้องตลอดห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) กว่า 14 กลุ่มอุตสาหกรรม รวมทั้งสภาอุตสาหกรรมจัง หวัด และหน่วยงานภายนอก เช่น สถาบันยานยนต์ สมาคมวิศวกรรมยานยนต์ไทย และเพื่อยกระดับอุตสาหกรรมยานยนต์ให้สามารถแข่งขันได้ในระยะยาว

ยุพิน บุญศิริจันทร์ ประธาน Cluster of FTI Future Mobility-One และประธานกลุ่มอุตสาหกรรมยานยนต์ สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (สอท.) กล่าวว่า ด้วยบริบทของอุตสาหกรรมยานยนต์ไทยที่ประสบกับความท้า ทายจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีการผลิตในบริบท Technology Disruption รวมถึงมีการออกมาตรการที่ชัดเจนว่าตั้งแต่ปี 2573 (คศ. 2030) จะมีการขายยานยนต์ประเภทสันดาปภายในให้ลดลง โดยเฉพาะในประเทศยุโรป และสหรัฐอเมริกา ประเทศไทยจึงต้องเตรียมพร้อมและปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้น โดยยกระดับชิ้นส่วนยานยนต์ไทยเพื่อมุ่งการเข้าสู่ห่วงโซ่อุปทานของอุตสาหกรรมยานยนต์สมัยใหม่

อุตสาหกรรมยานยนต์ไทย เป็นอุตสาหกรรมที่มีความสำคัญกับเศรษฐกิจของประเทศ ด้วยการสร้างมูลค่าเศรษฐ กิจกว่า 11 % ของ GDP ภาคอุตสาหกรรม การจ้างงานกว่า 750,000 คน และเป็นอุตสาหกรรมที่เป็นฐานการผลิตที่สำคัญของโลกด้วยการมีปริมาณการผลิตลำดับที่ 10 ของโลก และมีการส่งออกว่า 170 ประเทศทั่วโลก และจะยังคงต้องพึ่งพาการผลิตยานยนต์ ทั้งประเภทสันดาปภายใน (ICE: Internal Combustion Engine) เพื่อรักษาการจ้างงาน และเตรียมความพร้อมสำหรับอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้า ที่ภาครัฐเริ่มมีมาตรการส่งเสริม จนทำให้นักลงทุนในต่างประเทศเริ่มมาลงทุนในอุตสาหกรรมมากขึ้น

ด้วยเหตุนี้ Cluster of FTI Future Mobility-One จึงมีแนวทางการขับเคลื่อนอุตสาหกรรมยานยนต์ และชิ้นส่วนไทย ภายใต้แนวคิด “Strong Global Production Hub with Industry Transformation” โดยคาดว่าอุตสาห กรรมยานยนต์ในปี 2573 (คศ. 2030) รวม 2,500,000 คัน จะมีสัดส่วนการผลิตที่เป็นรถยนต์ Future ICE คิดเป็น 70 % หรือ 1,750,000 คัน และรถยนต์ประเภท ZEV  คิดเป็น 750,000 คัน โดยเห็นว่า การที่จะส่งเสริมให้มีการผลิตยานยนต์ทั้ง 2 ประเภทนี้ ภาครัฐจะต้องมีแนวทางในการส่งเสริม ผ่านมาตรการสนับสนุนที่จำเป็น โดยจะขอนำเสนอ ดังนี้
1.  ข้อเสนอสำหรับ Future ICE (70@30) : รักษา และต่อยอดความเป็นฐานการผลิตยานยนต์ และชิ้นส่วน ให้สามารถแข่งขันได้ในตลาดโลก
    -  ผลักดันให้เกิดการขยายตลาดการส่งออกยานยนต์ และชิ้นส่วนในกลุ่มอะไหล่ทดแทน (Replacement Equipment Manufacturing: REM) ไปยังกลุ่มประเทศที่ยังมีการใช้เครื่องยนต์ประเภทสันดาปภายใน (Internal Combustion Engine: ICE)
    •  ข้อเสนอ
1.  เร่งรัดการเจรจาข้อตกลงการค้าเสรี (FTA) ในกลุ่มประเทศที่ยังมีการใช้เครื่องยนต์ ICE เช่น ตะวันออกกลาง แอฟริกาใต้ และอเมริกาใต้
2.  ส่งเสริมประสิทธิภาพการผลิต REM หรือส่วนแต่งรถ (Performance Parts) รวมถึงจัดทำแผนพัฒนาอุตสาห กรรม
    •  เป้าหมาย
  ปริมาณการส่งออก จำนวน 1.5 ล้านคัน ในปี 2573
  การส่งออกชิ้นส่วน REM เพิ่มขึ้น 200 % ในปี 2573
    -  ส่งเสริมการผลิต Future ICE เพื่อรักษาสัดส่วนความคุ้มทุน (Economy of Scale) ให้สามารถแข่งขันได้
    •  ข้อเสนอ
1.  หารือร่วมกับสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (BOI) เพื่อออกมาตรการส่งเสริมการผลิตยานยนต์ในกลุ่ม Future ICE (Product Champion, HEV, PHEV, REEV)
2.  สนับสนุนแนวทางการกำหนดโครงสร้างภาษีสรรพสามิตสำหรับยานยนต์ที่จะบังคับใช้ปี 2569
3.  ผลักดันให้หน่วยงานภาครัฐมีการกำหนดมาตรฐานมลพิษ ได้แก่ Euro 5 สำหรับรถจักรยานยนต์ และ Euro 6 สำหรับรถยนต์ขนาดใหญ่ให้มีความเหมาะสม
    •  เป้าหมาย
  ยอดการผลิต Future ICE เป็น 70 % ของทั้งหมดในปี 2573
    -  ยกระดับอุตสาหกรรมชิ้นส่วนเพื่อเตรียมความพร้อมสู่ยานยนต์สมัยใหม่
    •  ข้อเสนอ
1.  หารือร่วมกับ BOI เพื่อสร้างกลไกการจับคู่บริษัทผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ไทยกับต่างชาติ เพื่อเพิ่มโอกาสสำหรับการใช้ชิ้นส่วนภายในประเทศ (Localization) และต่อยอดสู่ชิ้นส่วนอีเลคทรอนิคส์กำลัง (Power Electronic Parts)
2.  จัดสรรงบประมาณสำหรับการฝึกอบรมแรงงานเพื่อเข้าสู่ยานยนต์สมัยใหม่ เพื่อเพิ่มทักษะด้านอีเลคทรอนิคส์ (Electrical Skills)  
3.  สนับสนุนการพัฒนาสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) และการปลดปล่อยแกสเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero) ในรูปแบบกองทุน หรือการกำหนดมาตรการทางภาษีเพื่อส่งเสริมการลงทุน และการ เตรียมพร้อมรับมือกับมาตรการคาร์บอนจากประเทศต่างๆ
4.  สนับสนุนการเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการผลิต เพื่อเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน (Competitiveness)
    •  เป้าหมาย
  แรงงานเพิ่มทักษะใหม่ 30 % ในปี 2570
  เพิ่มสัดส่วนการใช้ชิ้นส่วนอีเลคทรอนิคส์กำลัง (Power Electronics Part) ภายในประเทศ 30 %
  ผู้ประกอบการ 50 % ที่ได้รับการรับรองคาร์บอนฟุทพรินท์ขององค์กร (Carbon Footprint for Organization: CFO) และคาร์บอนฟุทพรินท์ของผลิตภัณฑ์ (Carbon Footprint of Product : CFP) ในปี 2571
  เตรียมความพร้อมของผู้ประกอบการสำหรับนโยบายของค่ายยานยนต์ที่กำหนดนโยบาย Carbon Neutral ในปี 2578

2.  ข้อเสนอสำหรับ ZEV (30@30) : สร้างอุตสาหกรรมยานยนต์และชิ้นส่วนสมัยใหม่  เตรียมพร้อมทิศทาง Car bon Neutrality
    -  ผลักดันนโยบาย และมาตรการสนับสนุนการใช้ยานยนต์ไฟฟ้าทั้งระบบนิเวศ (Ecosystem)
    •  ข้อเสนอ
1.  ผลักดันไปยังคณะกรรมการนโยบายยานยนต์ไฟฟ้าแห่งชาติ สนับสนุน และอำนวยความสะดวกมาตรการส่งเสริมการใช้ยานยนต์ไฟฟ้า การผลิตแบทเตอรีสำหรับยานยนต์ไฟฟ้า การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานในทุกมิติ
    •  เป้าหมาย
  ยอดการผลิต ZEV เป็น 30 % ของทั้งหมดในปี 2573
    -  ขยายการส่งออก ZEV ไปยังประเทศที่มีศักยภาพ
    •  ข้อเสนอ
1.  หารือร่วมกับกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ เพื่อเร่งรัดการเจรจาข้อตกลง FTA โดยเฉพาะในกลุ่มประเทศที่มีแนวทางการยกเลิกการใช้เครื่องยนต์ ICE เช่น สหภาพยุโรป หรือสหรัฐอเมริกา
    •  เป้าหมาย
  ปริมาณการส่งออกยานยนต์ทั้งหมด จำนวน 1.5 ล้านคัน ในปี 2573
    -  สนับสนุนผู้ประกอบการไทยที่ผลิต EV Niche Market เช่น รถเมล์ เรือ รถบัส รถตุ๊กตุ๊ก
    •  ข้อเสนอ
1.  นำเสนอไปยังคณะกรรมการนโยบายยานยนต์ไฟฟ้าแห่งชาติ เพื่อให้เกิดการสนับสนุนสินเชื่อดอกเบี้ยต่ำ หรือสิทธิประโยชน์ทางภาษีให้แก่ผู้ประกอบการที่ผลิต EV Niche Market เช่น รถเมล์ เรือ รถบัส รถตุ๊กตุ๊ก
    •  เป้าหมาย
  ส่งเสริมให้ผู้ผลิตที่เป็นคนไทยมีองค์ความรู้ในการผลิตยานยนต์ไฟฟ้า

สุพจน์ สุขพิศาล เลขาธิการ Cluster of FTI Future Mobility-One และประธานกลุ่มอุตสาหกรรมชิ้นส่วน และอะ ไหล่ยานยนต์ สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (สอท.) กล่าวว่า อุตสาหกรรมชิ้นส่วนยานยนต์ไทย ถือเป็นอุต สาหกรรมที่ต้องได้รับการสนับสนุนในช่วงเปลี่ยนผ่านในเชิงเทคโนโลยี เพื่อรักษาธุรกิจ การจ้างงาน พร้อมทั้งการยกระดับการผลิต และการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อตอบโจทย์อุตสาหกรรมยานยนต์แห่งอนาคต โดยสำหรับข้อเสนอดังกล่าว จะเหมาะสมกับความสามารถของผู้ประกอบการชิ้นส่วนยานยนต์ที่สามารถพัฒนาได้ รวมถึงผู้ประ กอบการที่จะต้องเปลี่ยนธุรกิจไปประเภทอื่นๆ ใกล้เคียง ดังนั้น มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ภาครัฐจะต้องให้ความสำ คัญในการเปลี่ยนผ่านดังกล่าว จึงมีข้อเสนอต่อการเปลี่ยนผ่านเพิ่มเติม ดังนี้

3.  ข้อเสนอสำหรับการผลักดันให้ชิ้นส่วนยานยนต์ไทยปรับตัวสู่อุตสาหกรรมสมัยใหม่ (Parts Transformation)
    -  ผลักดันให้อุตสาหกรรมชิ้นส่วน พัฒนาไปอุตสาหกรรมใกล้เคียงเพื่อสนับสนุนให้ผู้ประกอบการ เปลี่ยนผ่านตัวเองได้ เช่น ระบบราง เครื่องมือแพทย์
    •  ข้อเสนอ
1.  หารือร่วมกับกรมบัญชีกลางในผลักดันมีการกำหนดสัดส่วนปริมาณการใช้ชิ้นส่วนภายในประเทศ (Local Con tent) หรือออกนโยบายสนับสนุนการซื้อ หรือผลิตเพื่อให้ผู้ผลิตชิ้นส่วนสามารถเข้าสู่ห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) ของอุตสาหกรรมอื่นรวมถึงการให้สิทธิประโยชน์ทางภาษีสำหรับสินค้าใหม่นอกอุตสาหกรรมยานยนต์ที่ผลิตโดยผู้ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ เพื่อการสนับสนุนการทำธุรกิจใหม่ของผู้ผลิตชิ้นส่วน ICE ในปัจจุบัน
2.  เพิ่มทักษะแรงงานด้านเครื่องกล (Mechanical Skills) ไปสู่ด้านอีเลคทรอนิคส์ (Electrical Skills) เพื่อพัฒ นาผลิตภัณฑ์สำหรับอุตสาหกรรมใหม่ (รวมถึงการกลับเข้าไปสู่ยานยนต์อัตโนมัติ (Connected and Autono mous Vehicle: CAV) และชิ้นส่วนอีเลคทรอนิคส์กำลัง (Power Electronics) ได้ด้วย
    •  เป้าหมาย
  20 % ของ หลักทรัพย์การลงทุนของบริษัท (Portfolio) ในปี 2573