ไม่สู้ แต่ชนะขาด

สำหรับคดีความที่ผมจั่วหัวไว้ว่า "ไม่สู้แต่ชนะขาด" เป็นคดีนี้น่าสนใจ คนเช่าซื้อรถ คนค้ำประกันนอนให้เหยียบเมื่อโดนไฟแนนศ์ฟ้อง แต่ผลออกมาสามศาลไม่น่าเชื่อ "นายพลเอก" ซึ่งเป็นชาวบ้านธรรมดา ตั้งชื่อให้เท่ไปงั้นเอง แถมหาเงินไม่เก่งเหมือนภรรยานักการเมืองไทยที่ส่วนใหญ่ร่ำรวยกว่าสามี เมื่ออยากได้รถจึงต้องดิ้นรนด้วยการผ่อนส่งรถกระบะราคา 2 แสนเศษมาคันหนึ่ง มี "นายรวยเร็ว" ตั้งชื่อเท่แต่จนแกร๊กอีกเช่นกัน เป็นผู้ค้ำประกัน เมื่อคนเราตั้งหน้าใช้เงินในอนาคต เหมือนอย่างที่คนไทยในตอนนี้กำลังทำอยู่ จากการส่งเสริมของรัฐบาล คิดใหม่ทำใหม่ นัยว่าปลุกกระแสเศรษฐกิจ ทุกอย่างย่อมไม่แน่นอน ในที่สุดนายพลเอกก็ขาดส่งงวดติดต่อกันหลายงวด "บริษัท ไฟแนนศ์แห่งหนึ่ง จำกัด" จึงลงมือเชือด ตามยึดรถคืน ต่อจากนั้นบริษัทไฟแนนศ์ ก็ลงดาบ ยื่นฟ้องนายพลเอกและนายรวยเร็ว เรียกเงิน 1 แสนกว่าบาทเป็นค่าซ่อมรถ ค่างวดที่ค้าง ค่าขาดประโยชน์เป็นรายเดือน จำเลยคือ นายพลเอกและนายรวยเร็ว นอนให้เหยียบอย่างที่บอก หายจ้อยไปเลย ไม่ยื่นคำให้การ ไม่ไปศาล ไม่สู้คดี แต่ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อ ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว ตัดสินยกฟ้อง ให้นายพลเอกกับนายรวยเร็ว ลอยนวล ไม่ต้องจ่ายอะไรเลยแม้แต่แดงเดียว บริษัทไฟแนนศ์ งงเหมือนถูกทุบ จัดแจงยื่นอุทธรณ์ โอดโอยต่างๆ นานา อ้างด้วยว่าจำเลยไม่พากันยื่นคำให้การสู้คดี เท่ากับยอมรับตามฟ้องแพ่ง แค่สำเนาเอกสารที่ยื่นมาในฟ้องก็ตัดสินให้จำเลยรับผิดได้ ศาลไม่น่าเกี่ยงเอาต้นฉบับ แต่ไม่เป็นผล ศาลอุทธรณ์พิจารณาแล้ว พิพากษายืน โจทก์คือ บริษัทไฟแนนศ์ ไม่เชื่อหูว่า ศาลตัดสินให้แพ้มาสองยก หาทางลุ้นต่อไปด้วยการยื่นฎีกาอ้างเหมือนเดิม ศาลฎีกาเพ่งดูคดีนี้แล้วชี้ขาดออกมาว่า คดีนี้ บริษัทไฟแนนศ์ได้มอบอำนาจให้พนักงานของตนเป็นผู้ลงนามแทนบริษัทในสัญญาเช่าซื้อรถของนายพลเอก ปรากฏว่าโจทก์คือ บริษัทไฟแนนศ์ ส่งสำเนาหนังสือมอบอำนาจมาเป็นพยานหลักฐานในคดีเท่านั้น ไม่มีต้นฉบับ เมื่อเป็นดังนี้ บริษัทไฟแนนศ์ก็สาหัส เพราะกฎหมายแพ่ง ฯ มาตรา 572 วรรคสอง บังคับว่าสัญญาเช่าซื้อต้องทำเป็นหนังสือ มาตรา 798 ก็บังคับว่าการตั้งตัวแทนเพื่อกิจการนี้ต้องทำเป็นหนังสือด้วย การที่ไฟแนนศ์ ไม่นำต้นฉบับหนังสือมอบอำนาจมาแสดงจึงรับฟังเป็นพยานหลักฐานไม่ได้ การตั้งพนักงานของไฟแนนศ์เป็นตัวแทนโดยไม่มีหนังสือมอบอำนาจจึงไม่มีผล เท่ากับไฟแนนศ์ ไม่ได้ลงชื่อเป็นผู้ให้เช่าซื้อ สัญญาเช่าซื้อที่นำมาฟ้องเหยงๆ จึงเป็นโมฆะ บังคับไม่ได้นำมาฟ้องไม่ได้ ศาลล่างตัดสินยกฟ้องถูกต้องด้วยประการทั้งปวง ศาลฎีกาพิพากษายืน ให้บริษัทไฟแนนศ์ กินแห้วสามยกซ้อน แพ้คดีอย่างราบคาบ ถ้านายพลเอกกับนายรวยเร็ว รู้ตัวว่าโดนฟ้องนั่งหนาวสั่นอยู่ที่บ้าน แล้วมารู้ว่าสามศาลยกฟ้อง ไม่ต้องจ่ายเงินแม้แต่อีแปะเดียว คงจะงงเต๊ก และดีอกดีใจถึงขนาดแก้ผ้ารำรอบบ้านเพื่อแก้บนเป็นแน่แท้ นี่คือ แง่กฎหมายที่สำคัญ ไฟแนนศ์ ที่แพ้คดีคงจำไปจนตายว่า การมอบอำนาจให้พนักงานเซ็นสัญญาเช่าซื้อกับลูกค้า เวลาขึ้นศาลต้องมีหนังสือมอบอำนาจตัวจริงไปโชว์ ไม่งั้นตายหยังเขียด จากคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4421/2533