ทุกวันนี้ สิ่งที่ทำให้ผู้นิยมใส่ใจเรื่องของชาวบ้านสับสนมึนงงมากที่สุด นอกจากรายการ “โหนกระแส” แล้ว ก็ต้องยกให้เจ้าแชทบอท AI ในมือถือของเรานี่แหละ
จะไม่สับสนได้ไง เมื่อไถฟีดโซเชียล เห็นรูปเพื่อนบางคนกำลังลั้นลาในทริพยุโรป ทั้งที่เราเพิ่งเจอเขาที่เซเวนหน้าปากซอย หรือบางคนอยู่ดีๆ ก็มีภาพคู่กับซูเพอร์คาร์สีแดงสด ทั้งที่ในชีวิตจริงขี่มอเตอร์ไซค์สนิมเขรอะ
จริงๆ ก็รู้กันแหละว่า มันคือภาพ AI ที่สั่งได้ด้วย PROMPT เพียงไม่กี่คำ แต่พอเห็นก็อดหมั่นไส้ไม่ได้ (ซะงั้น)
ภาพ AI กำลังเป็นทเรนด์มาแรง ที่คนในโลกโซเชียลไม่เพียงใช้สร้าง “ตัวตน” ปลอมๆ แต่ยังใช้มันประดิษฐ์ “ความทรงจำ” ที่ไม่มีอยู่จริง ตามที่ตนเองต้องการอีกด้วย
ต้องยอมรับว่า AI เวอร์ชันล่าสุดพัฒนาความสามารถในการสร้างภาพได้เนียน จนยากจะ “คิด วิเคราะห์ แยกแยะ” แล้วว่า อันไหนจริง อันไหนปลอม สุดท้าย โซเชียลเลยกลายเป็นสังคมที่ทุกคนต่างแข่งกันปลอม โดยที่ไม่มีใครยอมรับว่าตัวเองก็ปลอม
น่าแปลกไหม ทำไมคนถึงชอบสร้างภาพปลอม
ในเชิงจิตวิทยา มันอาจช่วยให้รู้สึกดี หรือบรรเทาความเจ็บปวดในชีวิตจริงได้ เช่น ได้มีรูปคู่กับพ่อแม่ที่เสียชีวิตไปแล้ว หรือได้ไปยืนข้าง LAMBORGHINI (ลัมโบร์กินี) กลางลานกว้างที่มีแสงแดดอ่อนๆ สาดลงมาแบบภาพโฆษณา
อย่างไรก็ตาม มันก็มีอันตรายอยู่ไม่น้อย เพราะสมองเรามีแนวโน้มจะบันทึก “ภาพ” แล้วแปรเปลี่ยนเป็นความทรงจำเทียม ดังนั้น พอดูภาพปลอมของตัวเองบ่อยๆ ก็อาจหลงไปว่ามันเคยเกิดขึ้นจริง ขนาดเผลอเล่าให้เพื่อนฟังโดยไม่รู้ตัวว่า “ฉันเคยไปอิตาลี…” ทั้งที่แค่เคยสั่ง AI ให้ทำรูปถ่ายคู่กับน้ำพุตเรวีเท่านั้น
ในเชิงสังคมยิ่งน่าเป็นห่วง เพราะภาพถ่ายที่เคยเป็นหลักฐานสำคัญว่า บางสิ่งได้เกิดขึ้นจริง กำลังถูกลดทอนความหมายลงเรื่อยๆ เมื่อทุกคนสามารถสร้าง “หลักฐานปลอม” ได้ง่ายๆ แค่พิมพ์ข้อความ จนเดี๋ยวนี้แทบไม่มีใครเชื่อ “ภาพ” ในฐานะหลักฐานกันอีกแล้ว
กระแสนิยมภาพ AI จึงเหมือนกระจกเงาบานใหญ่ที่สะท้อนความจริงอันเจ็บปวดของคนยุคนี้ว่า เราหมกมุ่นกับ “ภาพลักษณ์” มากกว่าประสบการณ์จริง และพร้อมจะปลอม เพื่อ “อัพเวล” ตัวเองในสายตาคนอื่น ต่อให้รถสปอร์ทที่เราโพสต์ไม่มีอยู่จริง ต่อให้ความทรงจำเหล่านั้นไม่เคยเกิดขึ้น แต่อย่างน้อยมันก็ทำให้เรา “คูล” ในโลกที่เต็มไปด้วยคนที่อยากดูดีกว่าคนอื่น
ที่ร้ายกว่านั้น วันหนึ่งเราจะลืมว่า รูปสวยๆ ในฟีดของเรา มันไม่ใช่ความทรงจำของเรา แต่เป็นความทรงจำของ AI
สำหรับผม โรคจาก AI นี้น่ากลัวกว่าอัลไซเมอร์ เพราะเป็นกันได้ทุกวัย ไม่ต้องรอแก่ !