พิเศษ
เชียงกง
เชียงกง หรือศูนย์รวมอะไหล่เก่า ที่ได้รับความสนใจจากผู้ใช้รถมากมาย รวมถึงอู่ซ่อมรถต่างๆ ทั้งยุโรป/ญี่ปุ่น ส่วนใหญ่ต้องการจะลดภาระค่าใช้จ่ายจากการซ่อม บางครั้งกลัวว่าอะไหล่ใหม่ราคาสูงเกิน ไม่มั่นใจกับอะไหล่เทียม จึงคิดว่าอะไหล่เก่าหากเจอของดีราคาไม่แพงน่าจะคุ้มกว่า ในฉบับครบรอบเดือนเกิด 4 WHEELS จึงไปติดตามแหล่งอะไหล่เก่า ขนาดใหญ่ 4 แห่งมาแนะนำให้ได้รู้จัก
ความเป็นมา
"เชียงกง" เมื่อก่อนตั้งอยู่บนพื้นที่แขวงตลาดน้อยและแขวงสัมพันธวงศ์ เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพ ฯ บริเวณหลังโรงภาพยนตร์โอเดียนเก่า ที่ปัจจุบันไม่มีแล้ว และหลังโรงพยาบาลกั๊วเทียน รอบๆ บริเวณนี้เป็นสถานที่ตั้งของธุรกิจอะไหล่รถยนต์เก่าที่เปิดอย่างเป็นกิจจะลักษณะตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ถึงทุกวันนี้
ในสมัยก่อนอะไหล่รถยนต์เก่าที่ถูกนำมาขายมักเป็นอะไหล่ของรถสงครามที่ทหารพันธมิตรได้ทิ้งไว้ตามแคมพ์ทหารต่างๆ ภายหลังสงครามยุติลง พ่อค้าจากเชียงกงได้ไปประมูลรื้อชิ้นส่วนอะไหล่ออกมาขายจนเป็นที่รู้จักดี จากตรงนี้ "เชียงกง" จึงถูกเรียกเป็นแหล่งขายอะไหล่รถยนต์เก่า ปัจจุบันสถานที่แห่งนี้มีชื่อเรียกกันว่า เชียงกงตลาดน้อย หรือเชียงกงโอเดียน
เป็นที่ทราบกันทั่วไปว่า "เชียงกง" คือแหล่งขายอะไหล่เก่า ปัจจุบันศูนย์รวมอะไหล่เก่าที่เปิดในสถานที่ต่างๆ ขนาดใหญ่ จึงมีคำว่าเชียงกง นำหน้าอยู่เสมอ
ปัจจุบันเชียงกงจุฬา เป็นเชียงกงเก่าแก่ รู้จักกันทั่ว แต่ด้วยความแออัดของพื้นที่และกระแสข่าวของพื้นที่และสัญญาเช่า ทำให้พ่อค้าน้อย/ใหญ่ ต่างพากันไปตั้งเชียงกงเพิ่มขึ้นอีกมาก โดยมีการขยายตัวไปยังชานเมือง เช่น บนถนนเชื้อเพลิง, ถนนเรียบแม่น้ำพระราม 3, หลักสี่, นวนคร, สี่มุมเมือง, รังสิต, วังน้อย, หนองแค, ถนนบางนา-ตราด, พุทธมณฑล, บางบอน, บางแค ฯลฯ
เชียงกงจุฬา
มีชื่อเป็นทางการว่า เชียงกงสวนหลวง หรือปทุมวัน ซึ่งเป็นแหล่งขายอะไหล่เก่าดั้งเดิม มีพื้นที่และร้านอะไหล่ที่หลากหลาย เกิดขึ้นมาเพราะพื้นที่ในตลาดน้อย และสัมพันธวงศ์ ไม่เพียงพอต่อการเจริญเติบโตของธุรกิจนี้ ทำให้ปี พศ. 2513 เชียงกงจุฬา จึงได้เกิดขึ้นมาในบริเวณกว้าง บนเนื้อที่ของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พื้นที่นี้เกิดขึ้นมาพร้อมกับสิ่งปลูกสร้างแบบตึกแถว สูง 3-4 ชั้น สร้างติดกันเป็นลอคๆ ซึ่งมีเจ้าของร้านขนาดเล็ก/ใหญ่ ต่างเข้ามาเปิดร้านจำหน่ายอะไหล่เก่า บางร้านเริ่มต้นจากคูหาเดียว แต่สามารถเติบโตและขยายกิจการได้ ปัจจุบันมีผู้ค้าอยู่ถึง 200 กว่าราย กระจัดกระจายเต็มพื้นที่ถนนบรรทัดทอง ตั้งแต่จุฬาซอย 23-จุฬา 34 มีถนนจุฬาซอย 5 เป็นถนนหลักคั่นระหว่างกลาง
หลายๆ ร้านในเชียงกงจุฬา เป็นเจ้าเก่าแก่ที่ทำธุรกิจจำหน่ายอะไหล่เก่าสืบต่อกันมาเป็นที่รู้จักของลูกค้าเป็นอย่างดี ทำให้ร้านอะไหล่ในนี้เป็นที่รู้จักของคนมากมายทั้งกรุงเทพ ฯ และต่างจังหวัด อะไหล่ต่างๆ ถูกแบ่งเป็นสัดส่วนแต่ละร้าน ก็มีความคุ้มเคย และความถนัดที่แตกต่างบางร้านเน้นอะไหล่รถเก๋ง บางร้านเน้นรถพิคอัพ หรือเน้นอะไหล่ของแต่ง ส่วนร้านใหญ่ๆ มักจะมีอะไหล่เก่าให้เลือกครบวงจร ทั้งเก๋ง พิคอัพ รถใหญ่ ทั้งยุโรป ญี่ปุ่น เครื่องยนต์เบนซินและดีเซล มีครบ
นอกจากนี้ยังมีการเข้ามาของอะไหล่ใหม่ ล้อแมก ยางรถยนต์ อู่ซ่อมรถยนต์ รวมถึงร้านอาหารเก่าแก่เจ้าอร่อยมากมาย และตลาดที่มีอาหารการกินพรั่งพร้อม มีที่จอดรถกว้างขวาง ทำให้พื้นที่แห่งนี้ยังเป็นที่รู้จักและได้รับความนิยมอยู่เสมอ
เชียงกงหลักสี่
เป็นเชียงกงที่ขยายตัวออกมาจากพื้นที่ของเชียงกงจุฬา ตั้งอยู่บนถนนวิภาวดีรังสิต บริเวณแยกหลักสี่ พื้นที่ดังกล่าวถูกแบ่งออกเป็น 4 ซอย ใช้ชื่อซอยว่า ซอยศูนย์อะไหล่หลักสี่ แยกเป็นศูนย์เก่าและศูนย์ใหม่ โดยศูนย์เก่าตั้งอยู่บริเวณซอย 1-2 และศูนย์ใหม่ตั้งอยู่บริเวณซอย 3-4 มีร้านค้าตั้งอยู่รวมกันกว่า 160 ร้าน สภาพร้านค้าเป็นตึกแถวสูง 4 ชั้น ตั้งติดตั้งกัน มีซอยขนาดเล็กตัดผ่าน สภาพพื้นที่ค่อนข้างแออัดจอดรถยาก ที่จอดรถในพื้นที่มีน้อยต้องอาศัยที่จอดรถบริเวณใกล้เคียงแทน
อะไหล่ส่วนใหญ่ที่จำหน่าย เป็นอะไหล่รถใหญ่เยอะ อาทิ หัวลาก เครื่องยนต์ดีเซลขนาดใหญ่สำหรับรถหกล้อ/สิบล้อ เครนยกเก่า รถยกเก่า เพลา เฟืองท้ายรถบรรทุก นอกจากนี้ยังมีอะไหล่เครื่องยนต์ดีเซลและเบนซินให้เลือกเช่นกัน ถึงจะไม่มากและหลากหลายเท่ากับจุฬาและบางนา
ความน่าสนใจอยู่ที่ อะไหล่รถใหญ่ อาทิ เพลาขับ เครื่องยนต์ดีเซลขนาดใหญ่ ระบบรองรับ รถยกรถทแรคเตอร์เก่า รถเครนมีให้เลือก รวมถึงอุปกรณ์ตกแต่งและอะไหล่รถขับเคลื่อนสี่ล้อ มีให้เลือกหลากหลายชนิด
เชียงกงบางนา
เชียงกงบางนา ตั้งอยู่บนถนนบางนา-ตราด ระหว่างกิโลเมตรที่ 12 ฝั่งขาเข้ากรุงเทพ ฯ ด้านบนมีป้ายสีแดงขนาดใหญ่ พร้อมคำว่าเมืองเชียงกง บนพื้นที่กว่า 380 ไร่ เป็นอาคารพาณิชย์ 3-4 ชั้น ตั้งอยู่รวมกัน ถึง 1,156 คูหา ตั้งอยู่ใกล้แยกบางพลี ปัจจุบันมีผู้ค้าอยู่รวมกันกว่า 200 ราย ในพื้นที่ให้บริการมากกว่า 80 เปอร์เซนต์
ภายในถูกแบ่งออกเป็นซอยย่อย 8 ซอย มีถนนคั่นกลางขนาดกว้างรถสามารถผ่านเข้า/ออกได้อย่างสะดวก มีระบบการจัดการเดินรถทางเดียว ทำให้การจราจรไม่แออัด จากการวิ่งสวนทางกันระหว่างซอย ที่บริหารจัดการโดย บริษัท เมืองเชียงกง จำกัด
อะไหล่ที่นำมาจำหน่ายเป็นอะไหล่ที่หลากหลาย ทั้งยุโรป/ญี่ปุ่น อะไหล่บอดี หัวรถตัด หน้ารถตัดเครื่องยนต์เก่าเบนซิน/ดีเซล ระบบรองรับต่างๆ ทั้งเก๋ง พิคอัพ ตู้ เอสยูวี และรถบรรทุก นอกจากนี้ยังมีอะไหล่ของแต่งมากมาย และร้านจำหน่ายอุปกรณ์ตกแต่งรถโดยเฉพาะ และอะไหล่เก่าอย่าง แลนด์ โรเวอร์ จีพ อะไหล่รถทแรคเตอร์ เครื่องสูบน้ำ เครื่องตัดหญ้า จักรยาน และจักรยานยนต์เก่าจากญี่ปุ่น ล้อแมก หัวเก๋ง เครื่องยนต์เก่าเพื่อการเกษตรและการพาณิชย์อีกมากมาย
ความน่าสนใจอยู่ที่สินค้าที่มีให้เลือกกันอย่างครบวงจร มีร้านค้ามากมายหลายร้าน สามารถเลือกหาอะไหล่ต่างๆ ได้อย่างจุใจ ร้านค้ามากการแข่งขันสูงทำให้สามารถต่อรองราคาได้
เชียงกงรังสิต
เชียงกงรังสิต ตั้งอยู่บนถนนวิภาวดีรังสิต ฝั่งขาเข้ากรุงเทพ ฯ บนเนื้อที่ 64 ไร่ พร้อมอาคารพาณิชย์ 487 คูหา มีผู้เช่ามากกว่า 200 ร้านค้า ในพื้นที่ของกรมธนารักษ์ พร้อมโรงพยาบาลและสวนสาธารณะครบครัน เริ่มก่อสร้างตั้งแต่ปี 2537 แล้วเสร็จในปี 2540 บริหารและดำเนินงานโดย บริษัท บี.ซี. แลนด์ พร๊อบเพอร์ตี้ จำกัด
การเดินทาง ถ้ามาจากกรุงเทพ ฯ จะอยู่เลยจากมหาวิทยาลัยกรุงเทพ ไม่มาก ทางฝั่งขวามือริมถนน มีป้ายบอกว่าพื้นที่เชียงกงรังสิต มองเห็นชัดเจน
ปัจจุบันเชียงกงรังสิต มีผู้เช่ารายใหม่เข้ามาเปิดให้บริการค่อนข้างเยอะ ส่วนหนึ่งย้ายออกมาจากเชียงกงสวนหลวง (ปทุมวัน) หลักสี่ ตลาดน้อย ช่องนนทรี ที่มีการขยายตัวอย่างรวดเร็วทำให้พื้นที่คับแคบ จึงมีการขยายกิจการมาทางด้านเชียงกงรังสิตค่อนข้างเยอะ
เชียงกงรังสิต ศูนย์อะไหล่เก่าขนาดใหญ่ ที่มีพื้นที่กว้างขวาง บนถนนวิภาวดีรังสิต ซึ่งกำลังเป็นที่รู้จักของลูกค้า และบรรดาอู่น้อยใหญ่อยู่พอสมควร ด้วยพื้นที่กว้างขวาง และมีอะไหล่ให้เลือกมากพอสมควร แต่โดยภาพรวมแล้ว เชียงกงรังสิตยังดูจะเป็นศูนย์รวมของอะไหล่รถบรรทุก รถโดยสารต่างๆ ค่อนข้างมาก ส่วนใหญ่จะเป็นเครื่องยนต์สำหรับรถเพื่อการพาณิชย์ เช่น รถบรรทุก รถโดยสาร เครื่องยนต์เรือ เครื่องยนต์เพื่อการเกษตร เกียร์ เพลาขับ ระบบรองรับต่างๆ มีให้เลือกอย่างครบครัน
อะไหล่รถยนต์ทั่วไปก็มีให้เลือกครบทุกยี่ห้อทั้งยุโรป/ญี่ปุ่น และเกาหลี มีทั้งเครื่องยนต์ดีเซล และเบนซิน ระบบขับเคลื่อน อะไหล่บอดี ระบบรองรับ เบาะนั่ง พวงมาลัย เกียร์ ล้อแมกแม้ดูเหมือนจะเป็นตัวประกอบ เพราะความคึกคักส่วนใหญ่จะเป็นของรถใหญ่เสียเยอะแต่ถ้าเทียบความใหญ่โตของพื้นที่แล้ว อะไหล่รถยนต์ทั่วไปจัดว่ามีอยู่หลายร้านเช่นกัน ส่วนใหญ่มีการขายอะไหล่กันแบบครบวงจร ทั้งเครื่องยนต์เบนซิน ดีเซล อุปกรณ์ตกแต่งครบครัน
ขอขอบคุณ
เลขาธิการสมาคมผู้ค้าอะไหล่เก่า เชียงกงสวนหลวง
หจก. โชคชัยดีเซล
บริษัท เมืองเชียงกง จำกัด
วริทธิ์ธรอะไหล่ยนต์
สมาคมผู้ค้าอะไหล่เก่าหลักสี่
บริษัท บี.ซี. แลนด์ พร๊อพเพอร์ตี้ จำกัด
ABOUT THE AUTHOR
ณ
ณัฐเวช ยอดแสง
ภาพโดย : เกรียงศักดิ์ ปันสม, เอกลักษณ์ จุลสุคนธ์นิตยสาร 417 ฉบับเดือน มิถุนายน ปี 2548
คอลัมน์ Online : พิเศษ(4wheels)